Sağlık-Sen tarafından düzenlenen Diş Protez Teknikerleri ve Teknisyenleri ile Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerleri Çalıştayı’nın sonuç raporu Sağlık-Sen web sitesinde yayınlandı. Raporda, görev tanımlarının yeniden düzenlenmesi, personel istihdamının artırılması, çalışma ortamlarında fiziki şartların iyileştirilmesi ve iş güvenliği, koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin artırılması ile çalışanların kariyerinde yükselebilmesi amacıyla sertifika ve meslek içi eğitimlerin artırılması konuları ön plana çıktı.
“Mesleki Riskler Uzuv Kaybı, Yaralanma ve Ölümlere Neden Olabilmektedir”
Diş protez teknikeri, diş protez teknisyeni ile ağız ve diş sağlığı teknikeri ünvanında görev yapanların yetersizliğinin sağlık hizmetlerinde ciddi aksamalar meydana getirdiği kaydedilen raporda, “Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin kalitesinin artırılması ve yeterli sağlık hizmeti için çalışan istihdam sayılarının artırılması gerekmektedir” denildi.
Çalışma ortamlarındaki fiziki şartlar ile iş sağlığı ve güvenliği konusunun ön plana çıktığı raporda, laboratuvarda kullanılan malzemeler, cihazlar, el aletleri, yapılan işlemler, hasta materyalleri ve çalışma ortamlarındaki yetersizliklerin mesleki risk oluşturduğu belirtildi.
Raporda, şu ifadeler kullanıldı:
“Bu riskler, mesleğe bağlı sağlık problemlerine sebep olduğu gibi, uzuv kaybı ve ölümlere, mesleki yaralanmalara da neden olabilmektedir. Diş protez laboratuvarlarında çalışan kişiler tarafından kullanılan malzemeler (alçı, revetman vb.) ve işlemler (aşındırma, kesme, vb.) sonucu açığa çıkan tozlar, hastanelerde havalandırma sistemlerinin yetersiz kalması nedeniyle, akciğerlerde toz birikmesine (pnömokonyoz) neden olabilmektedir.”
“Çalışanlara Yönelik Kimyasal Tehdit Oluşabilmektedir”
Çalışanların laboratuvarda yaptığı işlemler ve kullandığı malzemelerden kaynaklanan duman, buhar, gaz ve sıvı maddelerin de çalışanlara yönelik kimyasal tehdit oluşturabildiği kaydedildiği raporda, “Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinde görev yapanların, çalışma alanlarındaki fiziki şartlar iyileştirilerek, çalışanların sağlığı önemsenmelidir. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde önlemler alınarak, laboratuvar ortamında görev yapan çalışanlar için havalandırma sistemlerinin geliştirilmesi, elektrostatik filtrelerin kullanılması gerekmektedir. Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinde yoğun olarak karşılaşılan solunum yolu ve yüz koruyucularının, doğru ve etkili kullanılması sağlanmalıdır” denildi.
Raporda sorunlara ilişkin çözüm önerileri şu şekilde sıralandı:
Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ve Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik’te yer alan diş protez teknikeri, diş protez teknisyeni ile ağız ve diş sağlığı teknikeri ünvanındaki çalışanların görev tanımları, net olacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.
Diş protez teknikeri, diş protez teknisyeni ile ağız ve diş sağlığı teknikeri ünvanlı personelin istihdamı artırılmalıdır.
Çalışma alanlarında, fiziki şartlar iyileştirilmelidir. Laboratuvar ortamında çalışanlar için havalandırma sistemlerinin geliştirilmesi, elektrostatik filtrelerin kullanılması gerekmektedir. Solunum yolu ve yüz koruyucularının, doğru ve etkili kullanılması sağlanmalıdır.
Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinde, laboratuvar biriminde kullanılan aygıtların kontrolleri düzenli yapılmalı, eski ve bozuk olanlar tamir edilmeli veya yenileriyle değiştirilmelidir. Çalışanlar için ergonomik çalışma ortamı sağlanmalı, bilgisayar kullanım süresi kısaltılmalı, dinlenme süreleri eklenmelidir.
209 sayılı Kanun’da özellik arz eden birimler ve Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği EK-1’de yer alan artırımlı ek ödemenin verildiği birimler arasına, ağız ve diş sağlığı hizmetleri de eklenerek, bu birimlerde görev yapanların artırımlı ek ödemeden yararlanması sağlanmalıdır.
Sağlık Bakanlığı, koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmet sunum kapasitesi artırılmalıdır. Koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmetinin mevcut durumunun saptanması, ihtiyaçlarının belirlenmesi ve AR-GE çalışmalarının yürütülmesi için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Toplumda ve okullarda, ağız ve diş sağlığı bilincinin artırılmasına yönelik, eğitim programları geliştirilmelidir.
Diş protez teknisyenlerinin yapabileceği iş kapasitesi belirlenmelidir. Kamu sağlığının korunması açısından, laboratuvarlardan ihale yoluyla hizmet alınırken, kalite unsuru ön planda tutulmalı, niceliğe değil niteliğe önem verilmelidir. İhaleye giren firmanın, fiziki şartları ve iş tecrübeleri kontrol edilmeli, yaptığı işin kalite denetimi artırılmalıdır.
Diş protez teknikeri, diş protez teknisyeni ile ağız ve diş sağlığı teknikeri ünvanında görev yapanlara yönelik, meslek içi eğitimlerin artırılması gerekmektedir. Sertifika programları verilerek, alanlarında uzmanlaşma ve kariyerlerinde yükselme imkânı sağlanmalıdır. Eğitimlerinin, lisans seviyesine çıkarılmasına yönelik çalışma yapılmalıdır.
Sağlık Bakanlığı ve üniversite hastanelerinde çalışan ağız ve diş sağlığı teknikeri için “Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerleri Günü” adı altında, onurlandırılacakları ve anılacakları bir gün belirlenmelidir.
