1 Kasım 2024 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre, kayıtlı kişiler için ödenecek ücretler, hedef nüfusun azaltılması, teşvik ödemelerde lohusa takibi, kronik hasta taraması, akılcı ilaç uygulamaları, memnuniyet oranı gibi düzenlemeler ile geçici aile sağlığı çalışanlarına yapılan ödeme, entegre sağlık hizmeti sunulan yerlerde tutulan nöbetler ve sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi ücretlerinde değişiklik içeren birçok düzenleme yapıldı.
Yayımlanan Yönetmenliğe ilişkin Sağlık-Sen tarafından yapılan incelemeler neticesinde; aile hekimliği çalışanlarına olumlu yönde yansıyan maddelerin yanı sıra sahanın beklentilerinden uzak, bilimsel kriterlerle ölçülmeyen ve mağduriyetlere de neden olabilecek düzenlemeleri içerdiği de görüldü.
Memnuniyet oranı, sözleşmenin yenilenmesi, sona ermesi, fesih edilmesi ile bürokrasiyi ve iş yükünü artıran düzenlemelere yönelik Sağlık-Sen olarak hukuki süreç başlatılacaktır.
Sağlık-Sen tarafından yönetmelikle ilgili yapılan analiz şu şekildedir:
1. Aylık Başarı Oranı Tanımında Yapılan Değişiklik (Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi)
“Aylık başarı oranı” tanımına gebe, bebek ve çocuk izlemlerinin yanına “lohusa” izlenimi de dahil edilmiştir. Koruyucu sağlık hizmetlerinin yanı sıra “önleyici” ibaresinin eklenmesi ile sunulan sağlık hizmetinin kapsamı genişletilmiştir.
2. Gösterge Hedef Puanına Göre Sözleşme Yenilenmesi (Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası)
Sözleşme süresi sonunda görevine devam etmek isteyen aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının sözleşmelerinin yenilenmesi belirli kriterlere bağlı olarak değiştirilmiştir. Buna göre yapılan muayene ve izlemlerin Bakanlıkça belirlenen gösterge hedef puanına eşit olması veya hedef puanını geçmesi halinde sözleşmenin yenilenmesi, gösterge hedef puanın altında kalması halinde sözleşmenin uzatılmaması hükmü getirilmiştir
3. Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi (Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasına (f) bendi)
Aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının sözleşmesi “mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi” halinde herhangi bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden sona ereceği düzenlenmiştir.
4. Disiplin Cezalarında Sözleşme Feshi (Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası)
Bir sözleşme döneminde toplam altı ay ve üzerinde destek ödemesi kesintisini gerektirir disiplin cezası alan aile hekimliği çalışanlarının sözleşmesinin vali tarafından feshedileceği düzenlenmiştir.
5. Aile Hekimliğinde Kayıtlı Kişi Sayısının Düşürülmesi (Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi, Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (8) numaralı alt bendi) Aile hekimliğine kayıtlı kişi sayısı 4000’den 3500’e düşürülmüştür.
6. Entegre Sağlık Tesislerinde Nöbet Ücreti Düzenlemesi (Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendi, Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendi)
Aile hekimlerinin ve aile sağlığı çalışanlarının entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde aylık asgari 5 nöbet (veya 96 saat) tutmadığı takdirde tutulmayan her 8 saatlik nöbet için 1.65 katsayısı %8 azaltılarak uygulanması düzenlenmiştir.
7. Aile Hekimlerine Kayıtlı Kişiler İçin Katsayı Düzenlemesi (Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi)
Aile hekimlerine kayıtlı kişiler için ödenecek ücretlerin hesaplanmasında esas alınacak katsayılar düzenlenmiştir.
Gebeler gibi lohusalar için de 3 katsayısı uygulanmaya başlanacaktır. Bu haliyle lohusa takipleri ‘diğer kişiler’ kapsamından çıkarılarak 0.79 katsayısı yerine 3 katsayısı üzerinden hesaplanacaktır.
Bebek izlemleri 0-59 aya kadar 1.6 katsayısı ile hesaplanırken yeni düzenleme ile;
-0-28 gün 5 katsayısı,
-29-365 gün 2 katsayısı
-13-59 ay 1,6 katsayısı
üzerinden hesaplanarak bebek izlemleri aylara göre bölünmüş ve katsayılar artırılmıştır. Diğer kişiler için ise ilgili yaş gruplarının sağlık kurumlarına yıllık başvuru sayısı, nüfus grubunun sağlık ihtiyaçları ile birim türüne göre her yılın ocak ayında Bakanlıkça belirlenen ve ağırlıklı ortalaması (0,79) olan katsayısı esas alınacak şekilde düzenlenmiştir. Ancak son 6 ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirtilen katsayıların yarısı esas alınır hükmü getirilmiştir
8. Aile Hekimi Teşvik Ödemeler (Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (12) numaralı alt bendi)
Aile hekimlerinin teşvik ödeme esaslarında geniş kapsamlı değişiklikler yapılmıştır.
-Aile hekimliği günlük muayene sayısının hedef muayene sayısına orantılanması ile yüzdeler düzenlenmiştir.
-Kronik hastalıklarda aylık hedef nüfusun yüzde 40'ının taranması halinde tavan ücretin yüzde 18,9'u, yüzde 70 ve üzerinin taranması halinde ise tavan ücretin yüzde 37,8'i oranında teşvik ödemesi verilecektir.
-Aile hekimliğine kayıtlı hastaların kamu ve özel hastanelere başvurması bir önceki yıla göre düşmüşse tavan ücretin yüzde 31,5'i oranında teşvik ödemesi verilecektir.
-Aile hekimliği biriminin memnuniyet oranının il oranının üzerinde olması halinde tavan üretin yüzde 6,3’ü oranında teşvik ödemesi yapılacaktır.
-Akılcı ilaç kullanım oranını il oranının altında olan aile hekimlerine ek olarak tavan ücretin yüzde 6,3'ü oranında teşvik ödemesi verilecektir.
9. Aile Hekimi Sosyoekonomik Gelişmişlik Düzeyi Ücreti (Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi)
Aile hekimlerinin sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi ücretinin hesaplanmasında kullanılan tavan ücreti yüzde oranı ten ,4’e çıkarılmıştır.
10. Geçici Aile Hekimi Görevlendirmeleri (Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin beşinci fıkrası)
Aile hekimliği sözleşmesi bulunmayan geçici aile hekimlerine yapılacak ödemenin brüt tutarı, 209 sayılı Kanun gereğince taban ödeme ve teşvik ek ödeme dahil döner sermayeden yapılacak ödemeler brüt tutarından az olamayacaktır. Geçici aile hekimlerine ödenmek üzere döner sermaye emanet hesabına aktarılan tutarlardan mahsup edilecek sabit ödeme kaldırılarak varsa teşvik ödemesinin mahsup edileceği düzenlenmiştir. Geçici aile hekimlerine ödenen toplam brüt tutarın kapsamına “ilave ödeme” ibaresi eklenmiştir.
11. "Gebe," İbarelerinden Sonra Gelmek Üzere "Lohusa," İbaresi Eklenmesi ( Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları)
Aile hekimlerinin koruyucu hekimlik hizmetleri kapsamında yapmış olduğu gebe, aşılama, bebek ve çocuk takiplerine göre belirlenen başarı oranı üzerinden kesinti yapılmaktadır. Aylık başarı oranlarının belirlenmesinde kullanılan takip kriterlerinin arasına lohusa takipleri de eklenmiştir.
12. Aile Sağlığı Çalışanları Kayıtlı Kişiler İçin Katsayı Düzenlemesi (Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi)
Aile sağlığı çalışanlarına kayıtlı kişiler için ödenecek ücretlerin hesaplanmasında esas alınacak katsayılar düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile;
•Gebeler gibi lohusalar için de 3 katsayısı uygulanmaya başlanacaktır. Bu haliyle lohusa takipleri ‘diğer kişiler’ kapsamından çıkarılarak 0.80 katsayısı yerine 3 katsayısı üzerinden hesaplanacaktır.
•Bebek izlemleri 0-59 aya kadar 1.75 katsayısı ile hesaplanırken yeni düzenleme ile;
-0-28 gün 5 katsayısı,
-29-365 gün 2 katsayısı
-13-59 ay 1,75 katsayısı
üzerinden bebek izlemleri aylara göre bölünmüş ve katsayılar artırılmıştır.
Diğer kişiler için ise ilgili yaş gruplarının sağlık kurumlarına yıllık başvuru sayısı, nüfus grubunun sağlık ihtiyaçları ile birim türüne göre her yılın ocak ayında Bakanlıkça belirlenen ve ağırlıklı ortalaması (0,80) olan katsayı esas alınacak şekilde düzenlenmiştir.
Ancak son 6 ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirtilen katsayıların yarısı esas alınır hükmü getirilmiştir
13. Aile Sağlığı Çalışanları Teşvik Ödemeleri (Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (12)numaralı alt bendi)
Aile sağlığı çalışanlarının teşvik ödeme esaslarında geniş kapsamlı değişiklikler yapıldı.
-Aile hekimliği günlük muayene sayısının hedef muayene sayısına orantılanması ile yüzdeler düzenlenmiştir.
-Kronik hastalıklarda aylık hedef nüfusun yüzde 40'ının taranması halinde tavan ücretin yüzde 1,5'u, yüzde 70 ve üzerinin taranması halinde ise tavan ücretin yüzde 3’ü oranında teşvik ödemesi verilecektir.
-Aile hekimliğine kayıtlı hastaların kamu ve özel hastanelere başvurması bir önceki yıla göre düşmüşse tavan ücretin yüzde 2,5'i oranında teşvik ödemesi verilecektir.
-Aile hekimliği biriminin memnuniyet oranının il oranının üzerinde olması halinde tavan üretin yüzde 0,5 oranında teşvik ödemesi yapılacaktır.
-Akılcı ilaç kullanım oranını il oranının altında olan aile hekimlerine ek olarak tavan ücretin yüzde 0.5 oranında teşvik ödemesi verilecektir.
14. Aile Sağlığı Çalışanları Sosyoekonomik Gelişmişlik Düzeyi Ücreti (Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi)
Aile sağlığı çalışanlarının sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi ücretinin hesaplanmasında kullanılan tavan ücreti yüzde oranı %7’den %8,7’e çıkarılmıştır.
15. Aile Sağlığı Çalışanları Geçici Aile Sağlığı Çalışanı Görevlendirmesi (Yönetmeliğin 22 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi)
Sözleşmeli aile sağlığı çalışanı bulunmayan boş pozisyona geçici aile sağlığı çalışanı görevlendirilmesi durumunda kayıtlı kişiler için yapılacak brüt ödeme miktarının %25’inin geçici aile sağlığı çalışanına verileceği hükmü değiştirilerek % 50’sinin görevlendirilen geçici aile sağlığı çalışanına verileceği düzenlenmiştir.
Aile hekimliği sözleşmesi bulunmayan geçici aile sağlığı çalışanlarına yapılacak ödemenin brüt tutarı, 209 sayılı Kanun gereğince taban ödeme ve teşvik ek ödeme dahil döner sermayeden yapılacak ödemeler brüt tutarından az olamayacaktır. Geçici aile sağlığı çalışanlarına ödenmek üzere döner sermaye emanet hesabına aktarılan tutarlardan mahsup edilecek sabit ödeme kaldırılarak varsa teşvik ödemesinin mahsup edileceği düzenlenmiştir. Geçici aile sağlığı çalışanlarına ödenen toplam brüt tutarın kapsamına “ilave ödeme” ibaresi eklenmiştir.
16. Yönetmeliğin 25/A maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yapılan değişiklik;
Genel hayatı etkileyen afet durumlarında yapılacak uygulamalar’ başlıklı 25/A maddesinde yer alan “ Aile hekimine kayıtlı kişi sayısının bin kişinin altına düşmesi nedeniyle sözleşmenin feshi hükümleri bir yıl süreyle uygulanmaz.” hükmü kaldırıldı.
